Điều tra mức sống dân cư - VHLSS

Giới thiệu bộ dữ liệu VHLSS VHLSS là tên viết tắt của Vietnam Household Living Standard Survey. Một số thuật ngữ tương đương được sử dụng thay thế cho nhau như: Bộ dữ liệu Điều tra mức sống hộ gia đình, Bộ dữ liệu Điều tra mức sống dân cư, Bộ dữ liệu Khảo sát mức sống hộ gia đình, Bộ dữ liệu VHLSS. Trong bài viết này sẽ thống nhất sử dụng là Bộ dữ liệu VHLSS. Để đánh giá mức sống phục vụ hoạch định chính sách và lập kế hoạch phát triển kinh tế xã hội, Tổng cục Thống kê (TCTK hoặc GSO) đã tiến hành nhiều cuộc điều tra mức sống hộ gia đình. Đặc biệt từ năm 2002 đến 2014, TCTK tiến hành Khảo sát mức sống hộ gia đình Việt Nam 2 năm một lần vào những năm chẵn nhằm theo dõi và giảm sát một cách có hệ thống mức sống các tầng lớp dân cư Việt Nam; giám sát, đánh giá việc thực hiện Chiến lược toàn diện về tăng trưởng và xóa đói giảm nghèo; góp phần đánh giá kết quả thực hiện các mục tiêu phát triển thiên niên kỷ và các mục tiêu phát triển kinh tế xã hội của Việt Nam. Đối tượng, đơn vị và phạm vi khảo sát: Phạm vi của cuộc khảo sát là các hộ gia đình và xã/phường lựa chọn trong 64 tỉnh thành. Đối tượng khảo sát gồm các hộ gia đình, thành viên các hộ gia đình và các xã/phường. Mỗi đơn vị khảo sát là một hộ hay một xã/phường được chọn.

Thiết kế mẫu Loạt khảo sát VHLSS thực hiện từ năm 2002 đến năm 2010 dựa trên mẫu cơ bản để lựa chọn mẫu. Mẫu cơ bản là mẫu ngẫu nhiên từ các khu vực được liệt kê/địa bàn điều tra (EA, enumeration area) của cuộc Tổng điều tra dân số năm 1999. Tương tự, Tổng điều tra dân số năm 2009 sẽ cung cấp thông tin cho việc thiết kế và thực hiện mẫu mới từ sau năm 2012 trở đi. Từ các vũng mẫu này, nhiều mẫu hộ gia đình sẽ được lựa chọn cho các cuộc điều tra khác nhau hoặc cho các năm điều tra khác nhau đối với các panel quay vòng như VHLSS. Mẫu cơ bản sử dụng cho VHLSS là mẫu có hai cấp độ, cấp độ 1 là cấp xã và cấp độ 2 là 3 EA mỗi xã. Các xã được phân tầng theo tỉnh và khu vực nông thôn/thành thị. Cả hai cấp độ xã và EA được lựa chọn theo xác xuất tỷ lệ với quy mô (Probability Proportional to Size: PPS), quy mô của mỗi xã hay mỗi EA được tình theo số hộ dựa trên kết quả của cuộc Điều tra dân số năm 1999 hoặc năm 2009. Các hộ trong diện khảo sát tại mỗi EA trong diện khảo sát được lựa chọn trên cơ sở danh sách hộ mới nhất của EA đó (3 tháng trước đợt khảo sát). Mẫu thiết kế bao gồm 3 cấp độ: xã/phường ở cấp độ 1, EA là đơn vị điều tra cấp độ 2 (Secondary Sampling Unit, SSUs) và hộ gia đình là cấp độ 3. Đối tượng điều tra khảo sát Đối tượng điều tra khảo sát của VHLSS bao gồm dân thường, những người không làm trong các cơ quan nhà nước của Việt Nam. Để nắm rõ được đối tượng điều tra, các cuộc phỏng vẫn đã được tiến hành ở cấp hộ. Vì các đối tượng khảo sát không ở cố định tại một nơi, nên quan trọng là phải ghi rõ nơi đối tượng sẽ được khảo sát để tránh việc tính thành 2 lần. Chỉ những người được coi là thành viên thường trú tại hộ đó mới được xếp vào diện khảo sát. Cả những người là thành viên thường trú của hộ nhưng tạm thời không có mặt cũng được xếp vào diện khảo sát. Đó là những người vắng mặt vì lý do đi nghỉ, ốm nhập viện, sinh viên xa nhà trong thời gian đi học. Tuy nhiện, các khu cho sinh viên thuê không nên đưa vào diện khảo sát, vì dữ liệu liên quan đến những sinh viên này có thể có được từ nơi đăng ký hộ khẩu thường trú của họ.

Chi tết xem tại đây